चितवन– बालबालिकामा दाँत किराले खाने समस्या बढेपछि चितवनमा दाँतमा सिल अभियान सुरु गरिएको छ । विद्यालयमा अध्ययनरत २ वर्षदेखि ६ वर्ष उमेरका बालबालिकाको दाँतको सुरक्षाको लागी नोलो अभियान सुरु गरिएको हो । यो अभियान चितवनभर गरिनेछ ।
निम्न माध्यमिक र मन्टेश्वरीमाअध्ययनरत विद्यार्थीको दाँतको बाहिरी पत्रमा टाँसिने एक प्रकारको पदार्थ हो । दन्त सिलेन्टले दाँतलाई सिल गर्छ । दाँतमा सिल गर्नाले दाँत किराले खाने समस्या र मुखको दुखाईबाट बचाउँछ । लामो समयसम्म यसले दाँतलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्ने चिकित्सक बताउँछन् । दाँतमा सिल गरिएको बालबालिकाहरूमा ६०%ले दन्त किराले खाने समस्या कम भएको बरिष्ठ दन्त चिकित्सक डा. सरु थापाले बताइन् । ‘रोग लागेर उपचार गर्नुभन्दा समयमै रोकथाम गर्नुपर्छ भन्ने उद्देश्य हो , ’ डा. सरुले भनिन् , ‘ अहिले नेपालमा सरकारी र गैरसरकारी दाँत किराले खाने समस्या व्यापक छ । त्यसैले बेलैमा सजकता अपनाउन अभियान सुरु गरेका हौं । ’
साईराम डेन्टल केयर डाक्टर अजय डाक्टर सरु फाउन्डेसनले सिल चितवन अभियान सुरु गरेको हो । सिल चितवन अभियान सरकारी, गैर सरकारी,निम्न माध्यमिक विद्यालय र मन्टेश्वरीमा गरिनेछ । ‘ २ देखी ६ वर्षका बालबालिकाको स्थायी पहिलो बङ्गारा र अस्थायी बङ्गारा लगाउन सकियो भने भविष्यमा दाँत किराले खाने, पीडा हुने, मुख सुनिने समस्या नहुने औषधिको प्रयोग गर्नै नपर्ने, उपचारात्मक उपचार गर्न नपर्नेहुन्छ । दाँत किरा लागेको बालबालिकाले राम्रोसँग पोषिलो खानेकुरा खान नसक्दा उनीहरूको मानसिक र शारीरिक विकासमा पनि प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष समस्या भएको अनुसन्धानले देखाएको छ, ’ फाउण्डेसनका संस्थापक डा. अजय न्यौपानेले भने , ‘ सुरुकै अवस्थामा दन्त सिलेन्ट गर्न सकियो भने यस्ता समस्यालाई निकै हदसम्म न्यूनीकरण गर्न सकिन्छ । ’ डा. रोबिन्स ढकाल, डा.चिरंजीवी पटेल, डा. सुशीला अर्याल र प्राविधिक टिम मन्टेश्वरीमा पुगेर दाँतको सिल गरेका थिए ।
अनिवार्य दिनमा दुईपटक फ्लोराइड युक्त पेस्टले दाँत सफा नगर्दा , दाँतमा टाँसिने र गुलियो खानेकुरा बढी खानु जस्तै चकलेट चाउचाउ खाँदा दाँतमा ंसंक्रमण हुने गरेको छ । त्यस्तै सबैको पहुँचमा दन्त उपचारात्मक सेवा उपलब्ध नहुदा पनि दाँतमा समस्या देखिएको हो । चिकित्सकका अनुसार हरेक ६ महिनाको अन्तरालमा दन्त परीक्षण गराउनुपर्छ । कम्बोडियामा गरिएको अनुसन्धान अनुसार बालबालिकालाई उनीहरू अध्ययनरत विद्यालयमै पुगेर डेन्टल सिलेन्ट लगाइदिँदा किराले खाने समस्या ६०% ले घटेको देखाएको छ।